Chat GPT là gì? Tất cả những thông tin cần biết về ChatGPT
Chat GPT là một mô hình ngôn ngữ lớn tiên tiến, được phát triển bởi công ty nghiên cứu và triển khai trí tuệ nhân tạo OpenAI, có khả năng tạo ra văn bản giống con người một cách ấn tượng thông qua giao diện trò chuyện. Công Nghệ AI VN sẽ cung cấp cho bạn một cái nhìn toàn diện và chi tiết về Chat GPT là gì. Chúng ta sẽ cùng nhau khám phá định nghĩa cốt lõi của ChatGPT, tìm hiểu về các phiên bản mô hình AI khác nhau như GPT-3, GPT-3.5, GPT-4 và GPT-4 Turbo, đồng thời phân tích những tiện ích vượt trội mà công cụ này mang lại.
Chat GPT là gì? Cách thức hoạt động ra sao?
ChatGPT là sản phẩm nổi bật của OpenAI, là một hệ thống trí tuệ nhân tạo thuộc loại mô hình ngôn ngữ lớn (LLM), được huấn luyện đặc biệt để hiểu và tạo ra văn bản tự nhiên thông qua các cuộc đối thoại tương tác. Hệ thống này sử dụng kiến trúc Transformer tiên tiến, cho phép nó xử lý thông tin tuần tự và nắm bắt các mối quan hệ ngữ nghĩa phức tạp trong ngôn ngữ, từ đó tạo ra các phản hồi mạch lạc, phù hợp ngữ cảnh và thường rất giống cách con người viết hoặc nói.
Nền tảng của Chat GPT dựa trên công nghệ xử lý ngôn ngữ tự nhiên (Natural Language Processing – NLP), một nhánh của khoa học máy tính và AI, tập trung vào việc cho phép máy tính hiểu, diễn giải và tạo ra ngôn ngữ của con người.
Công cụ AI này đã tạo nên một cơn sốt toàn cầu kể từ khi ra mắt, thu hút hàng triệu người dùng nhờ khả năng hiểu và phản hồi các câu hỏi, yêu cầu đa dạng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau, từ viết email, soạn thảo nội dung, lập trình, dịch thuật cho đến giải thích các khái niệm phức tạp. Sự xuất hiện của ChatGPT đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực AI tạo sinh (Generative AI), mở ra vô vàn tiềm năng ứng dụng nhưng cũng đặt ra không ít câu hỏi về tương lai công nghệ và tác động xã hội.

Phân loại Chat GPT theo các phiên bản mô hình AI
Sức mạnh và khả năng của ChatGPT không cố định mà liên tục được cải tiến thông qua việc nâng cấp các mô hình Generative Pre-trained Transformer (GPT) nền tảng.
GPT-3 (Generative Pre-trained Transformer 3)
Mô hình GPT-3 được OpenAI công bố vào năm 2020, đã đặt nền móng quan trọng cho sự bùng nổ của AI tạo sinh với 175 tỷ tham số, thể hiện khả năng tạo văn bản ấn tượng và thực hiện nhiều tác vụ ngôn ngữ mà không cần tinh chỉnh cụ thể cho từng tác vụ (zero-shot và few-shot learning). Mặc dù mạnh mẽ vào thời điểm ra mắt, ChatGPT-3 vẫn còn những hạn chế về độ chính xác trong các tình huống phức tạp, khả năng duy trì ngữ cảnh trong các cuộc trò chuyện dài và đôi khi tạo ra thông tin không chính xác hoặc sai lệch.
GPT-3.5
Phiên bản Chat GPT 3.5 đặc biệt là mô hình gpt-3.5-turbo chính là động cơ cung cấp sức mạnh cho phiên bản Chat GPT miễn phí được phát hành rộng rãi vào cuối năm 2022, mang lại sự cân bằng tốt giữa tốc độ, hiệu quả chi phí và hiệu năng cho các tác vụ trò chuyện và tạo văn bản thông thường. Mô hình này được tinh chỉnh đặc biệt từ GPT-3 để tối ưu hóa cho các ứng dụng đối thoại, giúp cải thiện tính mạch lạc và khả năng tuân theo chỉ dẫn trong các cuộc trò chuyện, trở thành trải nghiệm ChatGPT đầu tiên của hàng triệu người dùng.
GPT-4
ChatGPT-4 đại diện cho một bước nhảy vọt về năng lực so với các phiên bản tiền nhiệm, được OpenAI giới thiệu là mô hình tiên tiến nhất của họ, mang lại khả năng suy luận logic phức tạp, độ chính xác cao hơn, khả năng sáng tạo và hợp tác tốt hơn trong các nhiệm vụ như viết nhạc, kịch bản hay các phong cách viết kỹ thuật. Mô hình này thường chỉ có sẵn cho người dùng trả phí (ChatGPT Plus), thể hiện hiệu suất vượt trội trong nhiều bài kiểm tra tiêu chuẩn chuyên nghiệp và học thuật, đồng thời bắt đầu tích hợp khả năng xử lý đầu vào đa phương thức, ví dụ như hiểu hình ảnh.
GPT-4 Turbo
GPT-4 Turbo là phiên bản cải tiến và tối ưu hóa của GPT-4, được thiết kế để cung cấp hiệu năng tương đương hoặc tốt hơn ChatGPT-4 gốc nhưng với chi phí thấp hơn và hiệu quả cao hơn, thường trở thành mô hình mặc định cho người dùng Chat GPT Plus. Phiên bản Turbo này sở hữu cửa sổ ngữ cảnh (context window) lớn hơn đáng kể, cho phép xử lý lượng thông tin đầu vào và đầu ra lớn hơn nhiều (lên đến 128k token, tương đương khoảng 300 trang văn bản), đồng thời có kiến thức được cập nhật gần hơn so với GPT-4 gốc (thường đến tháng 4 năm 2023), và hiệu suất xử lý nhanh hơn.

Các tiện ích ChatGPT nâng cao hiệu quả sử dụng
ChatGPT cung cấp hàng loạt tiện ích thiết thực, giúp người dùng nâng cao hiệu quả công việc và tiếp cận thông tin một cách nhanh chóng và thuận tiện hơn bao giờ hết:
- Merlin ChatGPT: Tích hợp trực tiếp khả năng của Chat GPT vào trình duyệt web và các nền tảng bạn thường sử dụng (Gmail, LinkedIn, Google Sheets…). Điều này cho phép người dùng truy cập ChatGPT mà không cần chuyển đổi tab hay sao chép thủ công, giúp quy trình làm việc diễn ra liền mạch và hiệu quả hơn.
- YouTube Summary with Chat GPT: Tận dụng khả năng tóm tắt của ChatGPT để tạo ra bản tóm tắt nội dung video YouTube một cách nhanh chóng.
- Voice Control for ChatGPT: Mở rộng phương thức tương tác bằng cách cho phép người dùng giao tiếp với Chat GPT thông qua giọng nói thay vì chỉ gõ văn bản.

Cách sử dụng ChatGPT đơn giản và hiệu quả
Để khai thác tối đa tiềm năng của ChatGPT, người dùng cần biết cách truy cập, đăng ký tài khoản và quan trọng hơn là nắm vững các kỹ thuật đặt câu lệnh (prompt) hiệu quả để hướng dẫn AI tạo ra kết quả mong muốn.
Cách truy cập Chat GPT
Việc truy cập ChatGPT rất thuận tiện, người dùng có thể tương tác với công cụ này chủ yếu thông qua nền tảng web chính thức hoặc ứng dụng di động chuyên dụng. Nền tảng web là phương thức phổ biến nhất, không yêu cầu cài đặt phần mềm phức tạp, chỉ cần truy cập vào địa chỉ chat.openai.com thông qua bất kỳ trình duyệt web hiện đại nào trên máy tính hoặc thiết bị di động.
Bên cạnh đó, OpenAI cũng đã phát hành ứng dụng ChatGPT chính thức cho cả hệ điều hành iOS (trên App Store) và Android (trên Google Play Store), mang lại trải nghiệm được tối ưu hóa cho thiết bị di động với các tính năng như nhập liệu bằng giọng nói.
Cách đăng ký ChatGPT
Việc đăng ký tài khoản là bước cần thiết để bắt đầu sử dụng ChatGPT và lưu trữ lịch sử các cuộc trò chuyện của bạn, quá trình này khá đơn giản và có thể thực hiện bằng nhiều phương thức khác nhau. Người dùng truy cập trang chủ ChatGPT, nhấp vào nút “Sign up”, sau đó có thể lựa chọn đăng ký bằng địa chỉ email cá nhân, hoặc sử dụng các tài khoản hiện có như Google Account hoặc Microsoft Account để đăng ký nhanh chóng. Sau khi cung cấp thông tin cơ bản và tạo mật khẩu (nếu đăng ký bằng email), người dùng cần xác minh địa chỉ email của mình

Mẹo sử dụng Chat GPT hiệu quả
Để nhận được những phản hồi chất lượng và hữu ích nhất từ ChatGPT, việc nắm vững nghệ thuật viết câu lệnh (prompt engineering) là vô cùng quan trọng. Một câu lệnh được xây dựng tốt sẽ hướng dẫn AI hiểu rõ yêu cầu và ngữ cảnh, từ đó tạo ra kết quả đầu ra chính xác và phù hợp hơn.
Các mẹo viết Prompt hiệu quả:
- Rõ ràng và cụ thể: Hãy diễn đạt yêu cầu của bạn một cách chi tiết nhất có thể, tránh các câu hỏi mơ hồ hoặc quá rộng. Thay vì hỏi “Viết về marketing”, hãy hỏi “Viết một bài đăng blog 500 từ giải thích 3 chiến lược content marketing hiệu quả cho doanh nghiệp nhỏ trong ngành F&B”.
- Cung cấp ngữ cảnh (Context): Đưa ra thông tin nền cần thiết để AI hiểu bối cảnh yêu cầu của bạn. Ví dụ: “Tôi đang chuẩn bị một bài thuyết trình cho khách hàng tiềm năng là chủ một cửa hàng thời trang. Hãy giúp tôi viết phần mở đầu giới thiệu về lợi ích của việc sử dụng phần mềm quản lý bán hàng của chúng tôi.”
- Xác định vai trò (Persona): Yêu cầu ChatGPT đóng một vai trò cụ thể để định hình giọng văn và góc nhìn của câu trả lời. Ví dụ: “Hãy đóng vai một nhà sử học và giải thích nguyên nhân chính dẫn đến Chiến tranh thế giới thứ nhất.” hoặc “Hãy trả lời như một chuyên gia dinh dưỡng khi tôi hỏi về lợi ích của chế độ ăn Địa Trung Hải.”
- Chỉ định định dạng và giọng văn: Nêu rõ bạn muốn kết quả được trình bày như thế nào (dạng danh sách, bảng, đoạn văn, code…) và giọng văn mong muốn (trang trọng, thân thiện, hài hước, kỹ thuật…). Ví dụ: “Tóm tắt những điểm chính của bài báo sau dưới dạng gạch đầu dòng, sử dụng giọng văn trung lập.”
- Sử dụng ví dụ: Cung cấp một hoặc hai ví dụ về loại câu trả lời bạn mong muốn để AI dễ dàng nắm bắt định dạng và phong cách. Ví dụ: “Hãy viết một dòng tiêu đề email hấp dẫn. Ví dụ: ‘Giảm giá 50% chỉ trong hôm nay!’ hoặc ‘Khám phá bí quyết tăng năng suất gấp đôi’. Giờ hãy viết 3 dòng tiêu đề tương tự cho sản phẩm X.”
- Tương tác và tinh chỉnh: Đừng ngần ngại yêu cầu ChatGPT làm lại (“regenerate response”) hoặc đưa ra phản hồi để tinh chỉnh câu trả lời (“Hãy viết lại đoạn này một cách ngắn gọn hơn”, “Giải thích thêm về điểm này”).
- Chia nhỏ nhiệm vụ phức tạp: Đối với các yêu cầu lớn và phức tạp, hãy chia chúng thành các bước nhỏ hơn và yêu cầu Chat GPT thực hiện từng phần.
- Luôn kiểm tra và xác minh: Đặc biệt đối với thông tin quan trọng hoặc dữ liệu, hãy luôn kiểm tra lại tính chính xác của các phản hồi từ ChatGPT bằng các nguồn đáng tin cậy khác.
Chat GPT có thể giúp gì cho chúng ta?
Khả năng xử lý ngôn ngữ tự nhiên mạnh mẽ của ChatGPT mở ra vô số ứng dụng thực tế, giúp giải quyết các vấn đề, tự động hóa công việc và hỗ trợ sáng tạo trong hầu hết mọi ngành nghề và hoạt động thường ngày.
Công việc & Kinh doanh
- Marketing và bán hàng: ChatGPT giúp các nhà tiếp thị tạo ra nội dung quảng cáo hấp dẫn, viết kịch bản video, soạn email chiến dịch, phân tích phản hồi khách hàng, và lên ý tưởng slogan độc đáo.
- Lập trình và phát triển Phần mềm: Công cụ này hỗ trợ lập trình viên viết các đoạn mã (code snippet), tìm và sửa lỗi (debug), giải thích các thuật toán phức tạp, chuyển đổi code giữa các ngôn ngữ lập trình, và tạo tài liệu kỹ thuật (documentation).
- Quản lý và hành chính: Người quản lý có thể dùng ChatGPT để soạn thảo báo cáo tiến độ, lên kế hoạch dự án, viết thông báo nội bộ, hoặc chuẩn bị nội dung cho các buổi họp.
Giáo dục & Học tập
- Học sinh & Sinh viên: ChatGPT giải thích các khái niệm học thuật từ vật lý, hóa học đến văn học, lịch sử; hỗ trợ làm bài tập về nhà (cần dùng có trách nhiệm), tạo dàn ý bài luận, và tóm tắt các tài liệu học tập dài.
- Giáo viên & Giảng viên: Công cụ này giúp tạo đề cương bài giảng, soạn câu hỏi kiểm tra, tạo các ví dụ minh họa, hoặc tìm kiếm tài liệu tham khảo liên quan đến chủ đề giảng dạy.
Sáng tạo nội dung
- Nhà văn & Biên kịch: ChatGPT có thể hỗ trợ viết truyện ngắn, thơ, lời bài hát, phát triển cốt truyện, xây dựng nhân vật, hoặc tạo ra các đoạn hội thoại tự nhiên.
- Blogger & Content Creator: Công cụ này giúp lên ý tưởng bài viết, tạo bản nháp nội dung blog, viết mô tả cho video YouTube, hoặc tối ưu hóa nội dung chuẩn SEO.
Cuộc sống hàng ngày
- Lập kế hoạch cá nhân: ChatGPT hỗ trợ lên kế hoạch du lịch chi tiết, tạo thực đơn ăn uống hàng tuần, hoặc xây dựng lịch trình tập luyện.
- Giao tiếp xã hội: Người dùng có thể nhờ ChatGPT soạn thảo thư cảm ơn, lời chúc mừng sinh nhật, email hỏi thăm, hoặc thậm chí là các bài phát biểu ngắn.
- Giải trí: ChatGPT đóng vai trò như một người bạn trò chuyện giải trí, trả lời các câu hỏi tò mò, cung cấp công thức nấu ăn, hoặc các mẹo vặt hữu ích

Có nên mua tài khoản ChatGPT Plus không?
Quyết định nâng cấp lên ChatGPT Plus phụ thuộc vào nhu cầu sử dụng cụ thể, tần suất tương tác và yêu cầu về các tính năng nâng cao của từng người dùng. Mặc dù phiên bản miễn phí đã rất mạnh mẽ, ChatGPT Plus mở khóa nhiều khả năng vượt trội và trải nghiệm người dùng tốt hơn.

ChatGPT Plus mang lại nhiều lợi ích đáng kể so với phiên bản miễn phí, khiến nó trở thành lựa chọn hấp dẫn cho những người dùng có yêu cầu cao hoặc sử dụng công cụ này thường xuyên cho công việc và các dự án quan trọng. Các lợi ích chính bao gồm quyền truy cập ưu tiên ngay cả khi hệ thống đang có lưu lượng truy cập cao, tốc độ phản hồi nhanh hơn đáng kể, và quan trọng nhất là quyền truy cập vào các mô hình AI tiên tiến nhất của OpenAI như GPT-4 và GPT-4 Turbo, vốn vượt trội về khả năng suy luận, sáng tạo và độ chính xác.
Bảng so sánh ChatGPT miễn phí và ChatGPT Plus:
Tính năng | Chat GPT Miễn phí | ChatGPT Plus |
Mô hình chính | GPT-3.5 | GPT-4, GPT-4 Turbo (Ưu tiên) |
Chất lượng phản hồi | Tốt cho tác vụ thông thường | Xuất sắc, suy luận tốt hơn |
Tốc độ phản hồi | Tiêu chuẩn | Nhanh hơn |
Quyền truy cập | Có thể bị hạn chế khi cao điểm | Ưu tiên, luôn sẵn sàng |
Giới hạn kiến thức | Cũ hơn (vd: ~Đầu 2022) | Cập nhật hơn (vd: ~Tháng 4 2023) |
Duyệt Web (Browsing) | Không | Có |
Tạo ảnh (DALL·E 3) | Không | Có |
Phân tích dữ liệu (File) | Không | Có (Advanced Data Analysis) |
Tạo & Sử dụng GPTs | Không | Có |
Chi phí | Miễn phí | ~$20/tháng (Có thể thay đổi) |
So sánh ChatGPT với các công cụ AI khác
ChatGPT không phải là công cụ AI tạo sinh duy nhất; thị trường đang chứng kiến sự cạnh tranh mạnh mẽ từ nhiều đối thủ đáng gờm, đặc biệt là các sản phẩm từ những gã khổng lồ công nghệ khác như Google và Microsoft, mỗi công cụ đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng.
Bảng so sánh ChatGPT, Google Gemini và Microsoft Copilot:
Tiêu chí | ChatGPT (OpenAI) | Google Gemini | Microsoft Copilot |
Công ty phát triển | OpenAI | Microsoft (hợp tác chặt chẽ với OpenAI) | |
Mô hình nền tảng (chính) | GPT-3.5 (Free), GPT-4/Turbo (Plus) | Gemini Pro (Free/Paid), Gemini Ultra (Paid) | Các mô hình OpenAI (GPT-4 có thể free), Prometheus |
Điểm mạnh chính | Sáng tạo, linh hoạt, hệ sinh thái GPTs (Plus) | Thông tin cập nhật (Search), đa phương thức gốc | Tích hợp Windows & M365, tạo ảnh free (DALL-E 3) |
Tích hợp hệ sinh thái | Ít tích hợp sâu (trừ API) | Google Search, Workspace (Paid) | Windows, Microsoft 365, Bing |
Truy cập thông tin mới | Qua Browsing (Plus) | Tích hợp tự nhiên qua Google Search | Tích hợp tự nhiên qua Bing Search |
Khả năng tạo ảnh | Qua DALL·E 3 (Plus) | Có (qua Imagen 2) | Có (qua DALL·E 3, thường miễn phí) |
Phiên bản miễn phí | Mạnh mẽ (GPT-3.5) | Mạnh mẽ (Gemini Pro) | Mạnh mẽ (thường có GPT-4), có tạo ảnh |
Trường hợp sử dụng tốt | Sáng tạo nội dung, học tập, API, chatbot tùy chỉnh | Nghiên cứu cần thông tin mới, người dùng hệ Google | Năng suất công việc (M365), người dùng Windows/Bing |
Câu hỏi thường gặp về ChatGPT
ChatGPT có sử dụng miễn phí được không?
Có, OpenAI cung cấp phiên bản ChatGPT miễn phí cho người dùng. Phiên bản này thường sử dụng mô hình GPT-3.5, đủ mạnh cho nhiều tác vụ thông thường như trả lời câu hỏi, viết văn bản, tóm tắt, dịch thuật cơ bản. Tuy nhiên, phiên bản miễn phí có thể bị giới hạn truy cập trong giờ cao điểm và không có các tính năng nâng cao như của bản Plus.
ChatGPT có hiểu và trả lời bằng tiếng Việt tốt không?
Có, ChatGPT (đặc biệt là các phiên bản mới như GPT-4) có khả năng hiểu và phản hồi bằng tiếng Việt rất tốt. Nó có thể xử lý ngữ pháp, ngữ nghĩa, và thậm chí cả các sắc thái văn hóa trong tiếng Việt một cách ấn tượng, mặc dù đôi khi vẫn có thể mắc lỗi hoặc dùng từ chưa thực sự tự nhiên như người bản xứ.
Làm cách nào để đăng ký và sử dụng ChatGPT tại Việt Nam?
Bạn có thể đăng ký tài khoản ChatGPT tại Việt Nam bằng cách truy cập trang web chat.openai.com, chọn “Sign up”, điền thông tin email hoặc dùng tài khoản Google/Microsoft. Bước quan trọng là xác minh số điện thoại. Nếu gặp khó khăn khi nhận mã SMS về số điện thoại Việt Nam, bạn có thể thử lại sau, kiểm tra lại định dạng số (+84), hoặc sử dụng số của nhà mạng khác nếu có. Luôn tuân thủ điều khoản của OpenAI.
Thông tin do ChatGPT cung cấp có hoàn toàn chính xác không?
Không hoàn toàn. Mặc dù ChatGPT rất mạnh mẽ, nó vẫn có thể tạo ra thông tin không chính xác, sai lệch hoặc lỗi thời (gọi là “hallucination”). Điều này là do nó được huấn luyện trên dữ liệu lớn nhưng có giới hạn về thời gian (knowledge cutoff) và không có khả năng tự kiểm chứng thông tin như con người. Do đó, người dùng luôn cần kiểm tra và xác thực lại các thông tin quan trọng do ChatGPT cung cấp từ các nguồn đáng tin cậy khác.
ChatGPT có thể thay thế hoàn toàn công việc của con người không?
Hiện tại và trong tương lai gần, ChatGPT được xem là một công cụ hỗ trợ mạnh mẽ giúp tăng năng suất và tự động hóa một số tác vụ, chứ chưa thể thay thế hoàn toàn công việc đòi hỏi tư duy phản biện, trí tuệ cảm xúc, sự sáng tạo độc đáo, khả năng ra quyết định phức tạp và tương tác liên cá nhân sâu sắc của con người. Nó có thể thay đổi cách chúng ta làm việc và yêu cầu những kỹ năng mới, nhưng vai trò của con người trong việc định hướng, kiểm soát và sử dụng AI một cách hiệu quả vẫn là then chốt.
Việc hiểu rõ ChatGPT là gì, cách thức hoạt động, các phiên bản khác nhau, lợi ích cũng như hạn chế của nó và cách sử dụng hiệu quả thông qua việc đặt câu lệnh thông minh là chìa khóa để khai thác tối đa giá trị của công cụ này. Hãy bắt đầu khám phá và trải nghiệm ChatGPT cùng Công Nghệ AI VN, nhưng đừng quên rằng nó là một công cụ hỗ trợ, và trí tuệ cùng khả năng phán đoán của con người vẫn là yếu tố quyết định.